Laporan Perkembangan Kognitif Kanak-kanak 3r6m4x

2.0 LAPORAN PERKEMBANGAN KOGNITIF KANAK-KANAK

2.1 Pendahuluan

Kemahiran kognitif merupakan kebolehan individu berfikir, memberi pendapat, memahami, dan mengingati perkara-perkara yang berlaku di persekitaran masing-masing. Kemahiran ini melibatkan operasi mental seperti ingatan, mengkategori, merancang, menaakul, menyelesaikan masalah, mencipta, berimaginasi dan lain-lain.

Perkembangan peningkatan

kognitif

keupayaan

kanak-kanak pemikiran,

pula

merupakan

pengetahuan

dan

suatu

proses

keintelektualan

kanak-kanak serta kemampuan mereka menjana akal budi dalam pelbagai aktiviti penyelesaian masalah, menganalisa dan membentuk pengetahuan baharu terhadap pengalaman yang dilaluinya. Perkembangan kognitif ini juga sering dikaitkan dengan perkembangan intelektual seseorang kanak-kanak.

Proses ini dilalui oleh semua kanak-kanak kerana perkembangan kognitif merupakan salah satu proses tumbesaran yang amat penting kerana ia akan mempengaruhi kehidupan dan masa depan seseorang kanak-kanak. Menurut Jean Piaget (1896-1980) pemikiran merupakan suatu proses yang disedari dan berkembang

secara

berperingkat-peringkat

iaitu

peringkat

pra

operasi

(kanak-kanak 2-7 tahun), peringkat operasi konkrit (7-11 tahun), dan peringkat operasi formal (11 tahun sehingga dewasa).

2.2 Pengenalan

Kajian perkembangan kognitif ini dijalankan untuk melihat perkembangan kognitif kanak-kanak sama ada selari atau tidak dengan teori-teori perkembangan kognitif yang dikemukakan oleh ahli-ahli psikologi. Kajian telah dijalankan di Sekolah Jenis Kebangsaan Tamil Ulu Sepetang, Taiping, Perak yang mempunyai seramai 43 orang pelajar.

Seramai tiga orang murid yang merupakan kanak-kanak berusia antara 7-12 tahun di sekolah tersebut telah dipilih sebagai responden kajian iaitu responden pertama L.Pavithirakaala (tahun 5 ) responden kedua G.Sri Nisha (tahun 4) dan responden ketiga P.Mathuraveeran (tahun 1). Pemilihan responden tersebut dibuat setelah pemerhatian dan pengenalpastian latar belakang murid dan persekitaran sekolah dilakukan secara keseluruhan.

Sebagai analisa, tiga orang responden tersebut telah menjalani ujian konservatif Piaget untuk melihat perkembangan kognitif mereka. Antara ujian yang dijalankan adalah seperti ujian kekekalan isipadu yang mempunyai ukuran air, kekekalan nombor yang mengukur bilangan roti tawar, kekekalan pepejal yang mengenal saiz sebuah epal dan kekekalan ruang mengenal jarak antara kon-kon dalam gelang getah. Alasan yang dikemukakan oleh responden direkodkan untuk melihat perbezaan kognitif responden mengikut peringkat umur.

2.3 Analisis Data

2.3.1

Pengenalan Ujian Konservatif Piaget

Setiap responden telah melaksanakan empat jenis ujian konservasi Piaget yang terdiri daripada ujian isipadu, ujian nombor, ujian pepejal dan ujian ruang. Terdapat empat stesen yang berlainan yang mempunyai jenis ujian yang berlainan.

Sebelum memulakan ujian saya telah menyediakan empat sampul yang berwarna warni dan nombor giliran. Saya meminta murid-murid memilih nombor dan sampul seorang satu. Bagi ujian yang pertama iaitu ujian kekekalan nombor, prinsip transformasi telah digunakan. Biskut tawar telah disusun secara sama banyak pada permulaan ujikaji dan kemudian keadaan biskut tawar tersebut telah ditransformasikan kepada keadaan yang lain tanpa menambah bilangan biskut tawar tersebut. Responden telah ditanya adakah bilangan biskut tawar selepas diselerakkan

sama

bilangannya

dengan

jumlah

biskut

tawar

sebelum

diselerakkan.

Ujian kedua yang dijalankan pula ialah ujian kekekalan isipadu. Dalam ujian ini, dua bekas air yang mempunyai air yang berlainan warna digunakan dan dilabel sebagai bekas A dan bekas B. Kedua-dua bekas tersebut mempunyai saiz dan ketinggian yang sama. Dalam situasi A, responden ditanya sama ada kedua-dua bekas tersebut mempunyai isipadu air yang sama banyak atau tidak. Selepas responden memberikan jawapan mereka, transformasi akan dilakukan. Transformasi dibuat dengan menggantikan bekas B dengan bekas yang mempunyai saiz dan ketinggian yang berbeza yang ditandai dengan bekas C. Semasa melakukan transformasi ini, responden memerhatikan prosedur tersebut. Bekas A dan C diletakkan secara bersebelahan dan responden akan ditanya semula adakah isipadu air antara kedua bekas sama atau tidak.

Bagi ujian yang ketiga pula iaitu ujian kekekalan pepejal, proses transformasi juga digunakan. Bagi ujian ini, dua buah epal yang sama besar digunakan. Pada permulaan ujian ini, kedua-dua buah epal yang sama besar itu diletakkan di atas meja dan responden mengenalpasti sama ada saiz kedua-dua buah epal tersebut sama atau tidak. Setelah itu, salah satu buah epal tersebut telah dipotong kepada dua bahagian iaitu diubah saiznya agar menjadi kecil.

Seterusnya, bagi ujian keempat pula iaitu ujian kekekalan ruang, proses transformasi juga digunakan. Bagi ujian ini, segulung gelang getah dan empat buah kon yang sama dari segi saiz dan ketinggian digunakan. Pada permulaan ujian ini, keempat-empat buah kon disusun rapi dalam gelang getah dan responden mengenalpasti ruang yang meliputi kon-kon tersebut sama ada sama atau tidak. Setelah itu, responden memerhatikan transformasi kesemua kon-kon tersebut yang telah diubah tempat. Kemudian responden telah ditanya bahawa adakah ruang dalam gelang getah itu sama ataupun tidak.

Setiap alasan yang diberikan responden telah direkodkan dalam borang ujian yang telah disediakan. Kemudian setiap alasan yang diberikan oleh responden diulas dan dibincangkan berdasarkan setiap ujian sama ada selari atau tidak selari teori perkembangan kognitif kanak-kanak yang dikemukakan oleh Jean Piaget.

2.3.2

Data Responden Ujian Perkembangan Kognitif

Responden bagi ujian perkembangan kognitif ini adalah sama dengan responden bagi ujian perkembangan fizikal kanak-kanak. Responden yang dipilih adalah berumur 7 tahun, 10 tahun dan 11 tahun iaitu mengikut peringkat umur perkembangan kognitif kanak-kanak.

2.3.2.1

Data Responden Peringkat Pra Operasi Dan Perbincangan

RESPONDEN PERTAMA (PERINGKAT PRA OPERASI)

Nama

: Mathuraveeran A/L Parmeswaran

Umur

: 7 Tahun

Kelas

:1

Nama Guru Kelas

: Cik. Thilagavathy A/P Thamilarasu

Tarikh Lahir

: 02.07.2006

Tempat Lahir

: Hospital Manjong, Perak

Tinggi

: 122cm

Berat

: 24kg

Bangsa

: India

Jantina

: Lelaki

Alamat Rumah

: Taman Lela Kamunting, Taiping

Nama Bapa

: Parmeswaran A/L Kalidassan

Umur

: 45 Tahun

Pekerjaan

: Pemandu Lori

Nama Ibu

: Thilagavati A/P Supramaniam

Umur

: 39 Tahun

Pekerjaan

: Suri Rumah

Bil. Adik-beradik

: 7 Orang

Anak Ke

:7

Nama Kawan Baik

: Jeeventhiran, Acchuthan

Makanan Kegemaran

: Nasi Lemak, Mee Goreng

Minuman Kegemaran

: Milo

Adakah Komputer Di Rumah

: Tiada

Pernakah Bermain Komputer

: Pernah

Game (Permainan Komputer Yang Diminati) : Bola Sepak

Jenis Ujian Konservasi Piaget

Alasan Yang Diberikan Responden

Sebelum transformasi: Jumlah bilangan roti tawar di baris A dan baris B adalah sama. Ujian Kekekalan Nombor

Selepas transformasi: Jumlah bilangan roti tawar di baris A dan baris B adalahsama kerana bilangan roti tidak berkurangan walaupun ditranformasikan.

Ujian Kekekalan Isipadu

Sebelum transformasi: Isipadu air dalam bekas A dan B sama banyak.

Selepas transformasi: Isipadu air dalam bekas A dan C tidak sama banyak kerana air dalam bekas C sudah menjadi banyak.

Sebelum transformasi: Saiz buah epal A buah epal B adalah sama. Ujian Kekekalan Pepejal Selepas transformasi: Saiz buah epal A dan buah epal B adalah sama walaupun dipotong.

Sebelum transformasi: Ruang dalam gelang getang A dan gelang getah B adalah sama. Ujian Kekekalan Ruang

Selepas transformasi: Ruang dalam gelang getah A dan gelang getah B tidak sama kerana ruang antara kon-kon dalam gelang gelah B kelihatan lebih luas selepas ditranformasikan.

Perbincangan Responden Pertama

Responden pertama telah menjalani keempat-empat ujian berdasarkan ujian konservatif Piaget iaitu ujian duit kekekalan nombor, ujian kekekalan isipadu, ujian kekekalan pepejal dan ujian kekekalan ruang. Segala jawapan dan alasan yang diberikan oleh responden pertama telah direkodkan.

Alasan yang diberikan oleh responden pertama yang berusia 7 tahun dalam

ujian kekekalan nombor ialah jumlah bilangan roti tawar di baris A dan baris B adalah sama kerana bilangan roti tidak berkurangan. Keadaan ini membuktikan responden pertama sudah berupaya berfikir secara logik dan rasional. Hal ini sekaligus menolak teori yang dikemukakan oleh Jean Piaget yang mana beliau menyatakan pada peringkat umur pra operasi (2-7 tahun), kanak-kanak masih belum berupaya berfikir secara logik dan rasional. Ciri ini dikatakan sebagai “centered” atau pemusatan. Menurut Piaget juga, pada peringkat ini kanak-kanak masih tidak dapat menguasai proses transformasi yang dijalankan ke atas dirinya. Oleh itu, tahap perkembangan kognitif responden pertama bagi ujian kekekalan nombor ini adalah tinggi kerana mampu mengingat semula peristiwa yang sudah berlaku dan boleh membanding dua peristiwa yang sudah berlaku.

Perkara bertentangan dengan ujian kekekalan nombor telah berlaku ke atas responden pertama yang mana bagi ujian kekekalan isipadu, responden tidak menguasai proses transformasi yang telah dilakukan. Responden pertama yang berusia 7 tahun ini telah memberikan alasan bahawa isipadu air dalam gelas dan bekas tidak sama apabila air dalam gelas dituangkan ke dalam bekas yang berbentuk lain. Namun apabila isipadu tersebut ditransformasikan ke dalam bekas , isipadu menjadi lebih. Alasan yang diberikan oleh responden pertama ialah isipadu dalam gelas dan bekas tidak sama lagi kerana bekas kelihatan lebih besar berbanding dengan gelas. Berdasarkan alasan yang diberikan, responden pertama ini tiada keupayaan untuk menggambarkan proses transformasi yang telah dilakukan terhadap isipadu tersebut kerana responden melihat saiz sebagai satu bentuk yang besar dan bukan ukuran isipadu yang lama.

Alasan

responden

ini

menunjukkan

keselarian

dengan

teori

yang

dikemukakan oleh Piaget yang mana beliau menyatakan bahawa pada peringkat umur 2-7 tahun, kanak-kanak masih belum mampu melihat perubahan yang berlaku dalam sesuatu proses transformasi. Kanak-kanak hanya mampu memerhati satu keadaan sahaja pada satu-satu ketika. Bukti yang dapat ditunjukkan di sini ialah responden pertama tidak berkebolehan untuk membuat

perbandingan antara proses yang telah diubah dengan yang asal. Hal ini kerana kanak-kanak hanya dapat menumpukan perhatiannya kepada satu situasi sahaja dalam satu masa tertentu.

Prinsip identiti juga masih belum dikuasai oleh responden melalui ujian isipadu. Prinsip identiti yang dimaksudkan ialah mereka tahu sekiranya tiada bilangan yang ditambah atau dikurangkan, bilangan objek adalah sama walaupun bentuknya sudah berubah. Responden tidak dapat mengenalpasti kedua-dua ukuran isipadu masih sama walaupun isipadu tersebut ditransformasikan ke dalam bekas yang berbentuk dan bersaiz lain.

Bagi ujian kekekalan pepejal pula, responden pertama telah mengatakan bahawa saiz buah epal A dan buah epal B adalah sama. Responden pertama memberi alasan, saiz buah epal A sama dengan saiz buah epal B setelah buah epal B itu dipotong dua. Kenyataan ini ditolak dengan pendapat yang diberikan oleh Jean Piaget iaitu kanak-kanak pada peringkat umur 2-7 tahun tidak dapat menguasai prinsip identiti. Tetapi responden pertama berjaya membuktikan bahawa responden mempunyai kemahiran menaakul dengan tepat sekali.

Selain itu, responden pertama ini turut tidak menguasai prinsip kebalikan yang mana prinsip ini telah membawa perubahan kepada keadaan kon dalam gelang getah. Hal ini telah menyebabkan ruang antara kon-kon di dalam gelang getah B kelihatan lebih luas berbanding dengan kon-kon dalam gelang getah A. Prinsip keterbalikan ini tidak dikuasai oleh responden pertama oleh kerana responden pertama tidak mencuba untuk selerakkan kon-kon tersebut di dalam gelang getah itu walaupun telah diberi peluang.

Keadaan ini menunjukkan bahawa kanak-kanak pada peringkat umur 2-7 tahun ini lebih menumpukan kepada keadaan fizikal daripada konsep yang lebih abstrak. Pada peringkat umur ini juga kanak-kanak tidak dapat melaksanakan transformasi dan tidak dapat melakukan proses balik semula secara mental iaitu

membalikkan proses kepada asal seperti yang dikemukakan oleh Jean Piaget.

Oleh itu, kesimpulan daripada perbincangan hasil kajian terhadap responden pertama mendapati bahawa 2 jenis ujian selari dengan teori yang dikemukakan oleh Jean Piaget terhadap kanak-kanak peringkat umur pra operasi (2-7 tahun). 2 lagi ujian pula tidak selari dengan teori yang dikemukakan oleh Jean Piaget. Keadaan ini mungkin sahaja berlaku kerana ujian isipadu dan ujian kekekalan runag yang dijalankan terhadap kanak-kanak kini sudah tidak lagi sesuai. Namun untuk mendapatkan kepastian tentang relevenan ujian ini dengan peringkat umur pra operasi (2-7 tahun), ujian nombor dan ujian pepejal ini seharusnya dijalankan kepada responden yang lebih ramai agar keputusan ujian menjadi lebih tepat.

2.3.2.2

Data Responden Peringkat Operasi Konkrit Dan Perbincangan

RESPONDEN KEDUA (PERINGKAT OPERASI KONKRIT)

Nama

: Sri Nisha A/P Gunalan

Umur

: 10 Tahun

Kelas

:4

Nama Guru Kelas

: Cik.Brendadevi A/P Muniandy

Tarikh Lahir

: 10.08.2003

Tempat Lahir

: Hospital Taiping, Perak

Tinggi

: 131cm

Berat

: 32kg

Bangsa

: India

Jantina

: Perempuan

Alamat Rumah

: Kampung Telegapathy, Ulu Sepetang, Taiping

Nama Bapa

: Gunalan A/L Thannirmalai

Umur

: 35 Tahun

Pekerjaan

: Buruh Kasar

Nama Ibu

: Malarvizhi A/P Muniandy

Umur

: 33 Tahun

Pekerjaan

: Suru Rumah

Bil. Adik-beradik

: 7 Orang

Anak Ke

:3

Nama Kawan Baik

: Logeswary, Teresa, Mishalini

Makanan Kegemaran

: Nasi Ayam, Nasi Lemak

Minuman Kegemaran

: Milo

Adakah Komputer Di Rumah

: Tiada

Pernakah Bermain Komputer

: Pernah

Game (Permainan Komputer Yang Diminati) : Angry Bird, Spider

Jenis Ujian Konservasi Piaget

Alasan Yang Diberikan Responden

Sebelum transformasi: Jumlah bilangan roti tawar di baris A dan baris B adalah sama. Ujian Kekekalan Nombor

Selepas transformasi: Jumlah bilangan roti tawar di baris A dan baris B adalah sama kerana bilangan roti tidak berkurangan walaupun diselerakkan.

Sebelum transformasi: Isipadu air dalam bekas A dan B sama banyak kerana paras air adalah sama. Ujian Kekekalan Isipadu Selepas transformasi: Isipadu air dalam bekas A dan C tetap sama kerana air yang dituang dalam bekas C merupakan sejumlah air yang sama dalam bekas A.

Sebelum transformasi: Saiz dan bentuk buah epal A dan buah epal B adalah sama. Ujian Kekekalan Pepejal Selepas transformasi: Saiz buah epal A dan buah epal B adalah sama walaupun dipotong kerana masih mempunyai saiz yang sama jika tengok saiz asal.

Sebelum transformasi: Ruang dalam gelang getang A dan gelang getah B adalah sama. Ujian Kekekalan Ruang Selepas transformasi: Ruang dalam gelang getah A dan gelang getah B adalah sama kerana kon-kon masih ada di dalam gelang getah walaupun diselerakkan.

Perbincangan Responden Kedua

Berdasarkan hasil keempat-empat ujian yang telah dijalankan terhadap responden kedua yang berusia 10 tahun ini, responden telah menguasai empat prinsip asas yang telah dikemukakan oleh Jean Piaget. Empat prinsip asas tersebut ialah prinsip identiti, prinsip ganti rugi, prinsip keterbalikan dan prinsip pennakulan. Oleh itu, ujian konservatif Piaget yang dijalankan ke atas responden kedua selari dengan teori yang dibuat oleh Jean Piaget. Bagi mengenalpasti adakah responden kedua ini sudah menguasai keempat-empat prinsip asas semasa peringkat umur operasi konkrit, ujian kekekalan nombor, ujian kekekakan isipadu, ujian kekekalan pepejal dan ujian kekekalan ruang telah dijalankan.

Hasil keempat-empat ujian mendapati bahawa responden kedua yang berusia 10 tahun ini sudah menguasai prinsip identiti. Hal ini kerana beliau faham sekiranya tiada bilangan yang ditambah atau dikurangkan, bilangan sesuatu objek adalah sama walaupun bentuknya sudah berubah. Sebagai bukti, alasan yang diberikan oleh responden bagi ujian kekekalan nombor, isipadu, pepejal dan ruang adalah sama walaupun kedudukan roti tawar, bentuk air dalam bekas C, saiz buah epal dan ruang antara kon di dalam gelang getah sudah berubah bentuk.

Selain itu, responden kedua ini juga sudah menguasai prinsip ganti rugi. Hal ini kerana alasan yang diberikan oleh responden semasa menjalani ujian isipadu ialah isipadu air dalam bekas A dan C tetap sama kerana air yang dituang dalam bekas C merupakan sejumlah air yang sama dalam bekas A. Hal ini menunjukkan responden memahami bahawa bentuk bekas C yang lebih pendek dan lebarlah yang menyebabkan isipadu air kelihatan lebih berbanding isipadu dalam bekas A.

Bagi memastikan semula jawapan dan alasannya, responden telah menuang semula air dalam bekas C ke dalam gelas B untuk memastikan bahawa paras air masih sama dengan air di dalam bekas A. Proses yang dilakukan oleh responden membuktikan bahawa beliau juga telah memahami prinsip keterbalikan seperti mana yang dikemukakan oleh Jean Piaget.

Oleh itu, kesimpulan daripada perbincangan hasil kajian terhadap responden kedua mendapati bahawa keempat-empat ujian yang telah dijalani menepati teori yang dikemukakan oleh Jean Piaget iaitu pada peringkat umur operasi konkrit ini, kanak-kanak sudah boleh menguasai konsep pengekalan (conservation) yang mana dalam konsep ini kanak-kanak perlu menguasai empat konsep asas iaitu prinsip identiti, prinsip ganti rugi , prinsip penaakulan dan prinsip keterbalikan. Selain itu, responden juga sudah boleh berfikir secara logik kerana sudah memahami proses transformasi yang dilakukan.

2.3.2.3

Data Responden Peringkat Operasi Formal Dan Perbincangan

RESPONDEN KETIGA

(PERINGKAT OPERASI FORMAL )

Nama

: Pavithiraakala A/P Loganathan

Umur

: 11 Tahun

Kelas

:5

Nama Guru Kelas

: En.Gigilan A/L Ramu

Tarikh Lahir

: 01.05.2002

Tempat Lahir

: Hospital Taiping, Perak

Tinggi

: 145cm

Berat

: 40kg

Bangsa

: India

Jantina

: Perempuan

Alamat Rumah

: Taman Lela Kamunting, Taiping

Nama Bapa

: Loganathan A/L Supramaniam

Umur

: 38 Tahun

Pekerjaan

: Pemandu Lori

Nama Ibu

: Vanamalar A/P Sangaran

Umur

: 33 Tahun

Pekerjaan

: Pembantu Kedai Telefon

Bil. Adik-beradik

: 5 Orang

Anak Ke

:2

Nama Kawan Baik

: Thamilarashee, Tharshini, Thanusia

Makanan Kegemaran

: Thosai

Minuman Kegemaran

: Milo

Adakah Komputer Di Rumah

: Tiada

Pernakah Bermain Komputer

: Pernah

Game (Permainan Komputer Yang Diminati) : Angry Bird

Jenis Ujian Konservasi Piaget

Alasan Yang Diberikan Responden

Sebelum transformasi: Jumlah bilangan roti tawar di baris A dan baris B adalah sama. Ujian Kekekalan Nombor Selepas transformasi: Jumlah roti tawar pada garis A dan garis B sama kerana

jumlahnya

tidak

berubah

hanya

kedudukannya yang diubah.

Sebelum transformasi: Isipadu air dalam gelas A dan B adalah sama kerana paras air dalam setiap gelas sama rata. Ujian Kekekalan Isipadu

Selepas transformasi: Isipadu air dalam gelas A dan bekas C masih sama kerana jumlah air daripada gelas B dituangkan semula dalam bekas C tanpa air tertumpah.

Sebelum transformasi: Saiz dan bentuk buah epal A dan buah epal B adalah sama.

Ujian Kekekalan Pepejal

Selepas transformasi: Saiz buah epal A dan buah epal B adalah sama kerana hanya bentuk buah yang berubah tetapi tidak

jisim

buah

tersebut.

(Pelajar

ini

telah

mencantumkan semula buah epal yang telah dibelah dua kepada keadaan asal)

Sebelum transformasi: Ruang dalam gelang getang A dan gelang getah B adalah sama.

Ujian Kekekalan Ruang

Selepas transformasi: Ruang dalam gelang getah A dan gelang getah B adalah sama kerana kon-kon masih ada di dalam gelang getah walaupun diselerakkan. (pelajar ini telah

mencuba

selerakkan

kon-kon

tersebut

mengikut suka hatinya)

Perbincangan Responden Ketiga

Berdasarkan hasil keempat-empat ujian yang telah dijalankan terhadap responden ketiga yang berusia 12 tahun ini, responden juga telah menguasai empat prinsip asas sama seperti responden kedua seperti yang telah dikemukakan oleh Jean Piaget. Empat prinsip asas tersebut ialah prinsip identiti, prinsip ganti rugi, prinsip penaakulan dan prinsip keterbalikan. Oleh itu, ujian konservasi Piaget yang dijalankan ke atas responden ketiga ini juga selari dengan

teori yang dibuat oleh Jean Piaget. Bagi mengenalpasti adakah responden ketiga ini sudah menguasai keempat-empat prinsip asas semasa peringkat umur operasi formal, ujian kekekalan nombor, ujian kekekalan isipadu air, ujian kekekalan pepejal dan ujian kekekalan ruang telah dijalankan.

Hasil

keempat-empat ujian mendapati bahawa responden ketiga yang

berusia 12 tahun ini sudah menguasai prinsip identiti. Sebagai bukti, semasa menjalani ujian kekekalan nombor, dengan memerhati sahaja responden dapat mengetahui bahawa jumlah roti tawar tetap sama walaupun keadaan asal roti tawar telah berubah bentuk. Keadaan ini berlaku kerana pada peringkat umur operasi formal, kanak-kanak sudah mampu melakukan proses mental ke atas idea-idea dan membuat jangkaan dan andaian. Keadaan ini disokong lagi dengan pendapat Piaget yang mana beliau menyatakan bahawa kanak-kanak pada peringkat umur ini sudah boleh faham sekiranya tiada bilangan yang ditambah atau dikurangkan, bilangan sesuatu objek adalah sama walaupun bentuknya sudah berubah.

Selain itu, responden ketiga juga sudah menguasai prinsip keterbalikan kerana semasa menjalani ujian kekekalan pepejal, beliau telah mencantumkan semula buah epal yang telah dibelah dua dan memerhatikan semula saiz dan bentuk kedua-dua buah epal tersebut. Setelah itu, beliau telah memberikan alasan bahawa perubahan bentuk buah epal itu tidak mempengaruhi jisim buah epal tersebut jikalau dipotong. Alasan yang telah diberikan membuktikan bahawa pemikiran responden ini tidak lagi terikat kepada bahan-bahan konkrit yang mana beliau sudah mampu memikirkan idea-idea secara abstrak dan membuat hipotesis. Membuat hipotesis di sini bermaksud responden sudah boleh mencari alternatif penyelesaian masalah iaitu boleh menaakul secara induktif atau deduktif.

Oleh itu, kesimpulan daripada perbincangan hasil kajian terhadap responden ketiga mendapati bahawa keempat-empat ujian yang telah dijalani menepati teori

yang dikemukakan oleh Jean Piaget iaitu pada peringkat umur operasi formal ini, kanak-kanak sudah boleh menaakul secara induktif atau deduktif. Penaakulan induktif bermaksud berfikir daripada aspek khusus kepada aspek yang lebih luas manakala penaakulan deduktif pula bermaksud berfikir daripada pemikiran yang am kepada khusus.

2.3.3

Rumusan Laporan Perkembangan Kognitif

Secara keseluruhan mendapati bahawa perkembangan kognitif kanak-kanak juga meningkat mengikut umur. Menurut Jean Piaget (1896-1980), kanak-kanak akan melalui peringkat-peringkat perkembangan kognitif yang sama tetapi pada usia yang berbeza-beza. Beliau berpendapat persekitaran tidak membentuk kognitif kanak-kanak, sebaliknya, kanak-kanak membina pengetahuan mereka secara aktif untuk memahami persekitarannya. Keadaan ini berlaku melalui pelbagai proses penerokaan, manipulasi dan menilai persekitaran fizikalnya.

Walaupun ujian kekekalan isipadu dan ujian kekekalan ruang yang dilakukan ke atas responden pertama yang berusia 7 tahun bertentangan dengan teori yang dikemukakan Jean Piaget, namun bagi mendapatkan kepastian tentang relevenan ujian ini dengan peringkat umur pra operasi (2-7 tahun), kedua ujian ini seharusnya dijalankan kepada responden yang lebih ramai agar keputusan ujian menjadi lebih tepat. Proses transformasi nombor dan pepejal yang dijalankan ke atas responden pertama juga mempunyai jawapan yang berbeza. Oleh itu, penerimaan yang boleh diambil di sini ialah kanak-kanak pada peringkat umur pra operasi masih belum boleh menguasai proses transformasi kerana mereka masih belum mampu berfikir secara logik dan rasional.

Berdasarkan perbincangan dengan guru di sekolah kajian dijalankan, setiap orang guru harus sedar bahawa pengaruh rakan sebaya adalah penting dalam perkembangan kanak-kanak, khasnya dari perkembangan intelek, sahsiah, emosi dan sosial. Misalnya, kanak-kanak bergaul dengan rakan sebaya yang rajin

belajar akan mendorong perkembangan intelek dan potensinya ke tahap optimum. Kanak-kanak yang bersosialisasi dengan rakan sebaya yang bersopan santun akan menyerap nilai-nilai murni yang positif daripada mereka. Menurut NAEYC (National Association For the Education of Young Children), perkembangan kognitif kanak-kanak dipengaruhi oleh persekitaran yang melingkunginya, seperti rumah dan sekolah.

Oleh itu, guru haruslah bijak dalam mengenalpasti potensi setiap pelajar berdasarkan perkembangan kognitif mereka mengikut peringkat umur. Cara guru mengajar di dalam kelas amat mempengaruhi pelajar agar dapat menguasai sesuatu kemahiran yang baharu. Bagi proses pengajaran dan pembelajaran terhadap pelajar yang berumur 11 tahun ke atas, guru boleh menggunakan bahan yang konkrit untuk mengillustrasikan konsep yang lebih kompleks misalnya penggunaan bahan 3D, model, rajah dan pengalaman pelajar sendiri sebagai permulaan kepada pengajaran yang lebih kompleks.